De alternatieven voor coaching in levenden lijve

In deze tijd van corona met de 1,5-meterregel en niet meer samen in een ruimte zitten is het belang van coaching des te groter. Een positief effect in deze nare tijd is dat we online-coaching verder kunnen uitrollen. De afgelopen jaren hebben we al ervaren dat online-coaching een positieve en effectieve vorm is. Nu we zo veel mogelijk fysieke afstand van elkaar moeten houden, brengen we het dagelijks in praktijk.

Xynthesis heeft de afgelopen jaren een digitaal platform opgebouwd waarin verschillende vormen van coaching zijn samengebracht. Zo hebben we een compleet online-programma waarin alle thema’s rond outplacement en re-integratie aan de orde komen. Daarnaast hebben we ervaring opgedaan met e-coaching: vraag en antwoord via e-mail en beeldbellen met Skype, Zoom, enz.

Ieder medium heeft zo zijn functie:

–  De online-programma’s bestaan uit testen en oefeningen, ondersteund door praktijkvoorbeelden, inzichten van coaches en inspirerende filmpjes. De cliënt kan zelfstandig het programma doorlopen en kan onderwerpen en overwegingen bespreken. Zo kan met de coach direct de diepte in worden gegaan.

–  Beeldbellen (videoconferentie) doen we steeds vaker. Ook coachingsgesprekken vinden steeds meer op deze wijze plaats. Je zit niet in dezelfde ruimte maar je hebt toch face-to-facecontact.

–  e-coaching is er de afgelopen jaren als vanzelf bijgekomen. We appen en e-mailen vaak zelfs ter vervanging van telefoneren. Bij e-coaching worden gevoelens en gedachten opgeschreven naar aanleiding van situaties uit het werk of privé. Dit dwingt om na te denken. Er komt nuance en structuur in een verhaal en schrijven geeft de emotie een plaats. Dat is al een grote stap naar de oplossing.

Hoe werkt nu coaching via beeldbellen, e-mailen en online trainingen?

Enkele praktijkvoorbeelden van onze coaches

Yvonne Knape

Ik werk al een tijdje met e-coaching omdat ik cliënten door het hele land heb. Zelf zit ik in Amsterdam, als er dan een cliënt uit Groningen of Breda komt deed in voor de coronacrisis het eerste persoonlijke kennismakingsgesprek altijd op mijn kantoor. Daarna deden we dan een gedeelte van de sessies via de telefoon, Skype of mail. Vaak een combinatie hiervan en dat werkt goed.

Als je met iemand een online-coachingstraject start is het wel van belang om duidelijke afspraken te maken, bijvoorbeeld over binnen welke tijd je als coach reageert op mail. Als je veel via mail werkt is het ook zaak om per keer maar één vraag te stellen, het hele traject wordt zo in kleinere stukjes opgedeeld en krijgt daardoor veel structuur.

Online coachen is vaak wat korter en ook concreter. Het voordeel daarvan is dat je meerdere coachmomenten in kan lassen. Er is bijvoorbeeld iemand waar ik over drie dagen een afspraak mee heb. Ze had me gemaild om te vragen of ik haar wilde bellen. Daar heb ik nu wel ruimte voor omdat de online-coachgesprekken vaak iets minder tijd kosten. Tegelijkertijd kan het ook verstandig zijn om geen gehoor te geven aan het verzoek om te bellen omdat twee dagen later de vraag weer vervaagd kan zijn omdat iemand het zelf heeft opgelost. Dat geeft dan weer zelfvertrouwen.

Zo is online-coaching ook wat efficiënter omdat het ritueel van binnenkomen, theedrinken en het even over iets algemeens hebben voordat je echt begint komt te vervallen. Tegelijkertijd is het ook weer zo dat mensen met handelingen en gesprekken die ogenschijnlijk nergens over gaan al veel van hun patronen laten zien. Als iemand bij binnenkomst vraagt: ’Waar wil je me hebben?’ of dat iemand gewoon ergens gaat zitten laat dat al een hele hoop zien.

Het is wel zo dat je via Skype en zelfs ook via de telefoon veel non-verbale signalen kunt oppakken. Dan merk je ook of iemand ergens energie van krijgt.

De trajecten werken anders, hebben allebei voor- en nadelen maar het werkt allebei goed.

Geert Kannegieter

Er zitten grote voordelen aan het online-coachen. Het goede is dat er niet zo’n ‘hangbrug’ ontstaat tussen de gesprekken in. Normaal heb ik één keer in de twee weken een gesprek. Dan vindt er in het midden tussen de gesprekken het minst qua activiteiten plaats. Met e-coaching en beeldbellen is het gemakkelijker tussentijds even te mailen of te beeldbellen.

De online-training van Xynthesis ondervangt dit effect al omdat cliënten dagelijks opdrachten krijgen. Met e-coaching kan dit effect nog versterkt worden omdat je kunt organiseren dat er meer contactmomenten zijn tussen coach en cliënt. Dat zorgt ervoor dat de cliënt iedere dag, gedoseerd, steeds met het onderwerp bezig is. De effectiviteit hiervan is erg groot. Behalve met videogesprekken kan er ook gedeeltelijk met chat of mail gewerkt worden. Cliënten kunnen er dan op hun eigen moment mee bezig zijn en het weer teruggeven. Ze ontstaat er een proces van over dingen nadenken, herschrijven en feedback krijgen. Een ander voordeel vind ik dat mensen eraan kunnen werken op het moment dat ze op hun sterkst zijn.

Je kunt ook flexibeler zijn. Afgelopen week sprak ik iemand, er ontbraken wat documenten, die kon ik dus niet inlezen. We hebben toen het gesprek op een half uur geknipt en ik heb haar een paar dagen later ook weer een half uur gesproken.

Een ander voordeel van online werken is dat er in gewone gesprekken er wat meer afleiding is van de omgeving. Zelf heb ik het idee dat er net wat minder afleiding en meer concentratie is als je elkaar online treft.

Yvonne Eikens

Deze tijd van thuis werken begon voor mij met het bellen met cliënten, maar dat beviel me heel slecht omdat het meer bijpraten dan coachen werd. Het gaf me een onvoldaan gevoel en ik wist even niet hoe het dan wel zou werken. Toen heb ik twee dagen apathisch op de bank te gezeten. Het lukte me zelfs niet om iets leuks te gaan doen voor mezelf. Opeens schoot me ’s nachts te binnen wat er aan de hand was; ik was in gevecht met mezelf en ook dit rotgevoel, hoorde bij het proces. Het proces van omgaan met onverwachte veranderingen, veranderingen waar je niet zelf voor hebt gekozen. Te vergelijken met mijn cliënten die bij mij komen omdat zij hun baan zijn verloren of omdat zij door ziekte hun werk niet meer kunnen doen.

Op dat moment belde er net een cliënt in paniek op dat hij over een week een sollicitatiegesprek via Zoom zou hebben. Het leek me een goed idee om dat gesprek dan ook maar via Zoom voor te bereiden. Ik kreeg weer energie en begon me te verdiepen in de mogelijkheden met videobellen.

Uiteindelijk werd mijn eerste online sessie een goede leerervaring voor zowel de cliënt als voor mij.

Ik ben sindsdien de gesprekken met mijn cliënten via Zoom blijven doen. Het is prettig dat je een scherm kunt delen. Gisteren heb ik bijvoorbeeld het plan van aanpak dat ik had geschreven, met een cliënt doorgenomen. Dan zie je het op het scherm en die twee kleine koppies rechtsboven. Je kunt in het scherm dingen highlighten dus zij ziet waar ik ben. Terwijl zij vertelt waar zij kansen en mogelijkheden ziet in haar re-integratie, type ik het erin. Dan heb je aan het eind een soort coproductie, en er ligt een uitgewerkt plan van aanpak.

Als je iets verder van het scherm af gaat zitten en je ziet niet alleen het gezicht maar ook nog iets van het lichaam scheelt het eigenlijk helemaal niet veel met een face-to-face ontmoeting in levenden lijve.

Wat ik ook bijzonder vind is dat je elkaar nu eigenlijk in een thuissituatie treft. Ik doe mijn coachwerk ook vanuit huis. Het kan gebeuren dat er een puber door het beeld loopt of dat je bij iemand in de keuken zit. Zo krijg je een inkijkje in elkaars persoonlijke leven, en dat geeft ook weer een bepaalde verbinding.

In eerste instantie was er soms twijfel bij cliënten. Voor de meeste van hen was het nieuw. Ik help ze bij het installeren en leg uit hoe het werkt. Ik breng het met enthousiasme en het wordt positief opgepakt. Je ziet mensen helemaal stralen als ze het in de lucht hebben gekregen. Zo hebben ze ook weer een vaardigheid bijgeleerd, een mooie bijvangst van dit alles.